60s Đã bao giờ bạn bị nóng rát thực quản chưa? Liệu bạn có biết rằng đó là dấu hiệu của các vấn đề hệ tiêu hóa mà bạn đang gặp phải. Bài viết dưới đây xin được chia sẻ những kiến thức hữu ích liên quan đến nóng rát vùng thực quản cùng bạn đọc.
Cấu tạo và chức năng của thực quản
Cấu tạo của thực quản
Thực quản là một ống cơ nối cổ họng (hay còn gọi là hầu họng) với bao tử. Thực quản có chiều dài 9-10 inch ở người trưởng thành, có lớp lót màu hồng ẩm gọi là niêm mạc. Thực quản nằm ở vị trí phía sau khí quản và tim, phía trước xương sống. Thực quản đi qua cơ hoành trước khi nối với bao tử.
Thực quản cấu tạo gồm hai cơ vòng (có khả năng đóng và mở):
- Cơ thắt thực quản trên (UES): Chức năng là ngăn không cho thức ăn và chất lỏng vào khí quản, đảm bảo thức ăn “đi đúng đường”. UES được mở và đóng có ý thức, như khi bạn ợ, nuốt hay nôn.
- Cơ thắt thực quản dưới (LES) không được kiểm soát có ý thức, chúng đảm nhận chức năng ngăn không để acid tràn vào thực quản. Việc sử dụng rượu, các thuốc kê theo đơn có thể khiến cơ thắt thực quản dưới bị giãn, từ đó gây trào ngược.
Chức năng của thực quản
Chức năng chính của thực quản là đưa thức ăn và chất lỏng từ miệng xuống bao tử. Điều này được thực hiện bằng các cơn co thắt định kỳ (nhu động). Khi bạn nôn, những cơn cơ thắt đảo ngược, các chất trong dạ dày được đẩy trở ra miệng.
Nguyên nhân gây nóng rát thực quản
Nóng rát thực quản có thể do vài nguyên nhân sau:
- Trào ngược dạ dày thực quản: Đây được xem là lý do phổ biến nhất, bệnh khiến dòng acid tiêu hóa chảy ra từ dạ dày đẩy ngược lên thực quản, gây hiện tượng bỏng rát.
- Rối loạn tiêu hóa: Tương tự như trào ngược acid, nôn mửa thường xuyên gây bỏng acid trong thực quản.
- Một số loại thuốc hay dùng có thể gây bỏng hóa chất ở thực quản: Aspirin, doxycycline, viên sắt, thuốc chống viêm không chứa steroid (ibuprofen, naproxen), thuốc trị loãng xương alendronate (Fosamax) hoặc risedronate (Actonel).
- Hóa trị và xạ trị ung thư: Một số phương pháp điều trị có thể làm tổn thương niêm mạc thực quản, gây cảm giác rát, nóng.
- Nhiễm trùng: Nhiễm trùng thực quản cũng có khả năng gây nóng rát thực quản. Bệnh thường xảy ra ở những người có hệ thống miễn dịch yếu, ví dụ như người nhiễm HIV, dùng thuốc steroid lâu dài, người cấy ghép nội tạng, người điều trị ung thư lâu năm.
Nóng rát thực quản có phải triệu chứng của bệnh ung thư thực quản hay không?
Ung thư thực quản thường khởi phát mầm mống trong các niêm mạc thực quản bên trong. Bệnh có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào theo chiều dài thực quản.
Tỷ lệ nam giới mắc bệnh chiếm nhiều hơn nữ giới. Lý do là bởi thói quen sử dụng rượu bia, thuốc lá, các thức ăn nhiều dầu mỡ thường có ở đàn ông. Ung thư thực quản rất nguy hiểm bởi nó là nguyên nhân đứng thứ sáu trong lý do tử vong bởi bệnh ung thư.
Ung thư thực quản trong giai đoạn đầu tiên thường không có dấu hiệu rõ ràng nào. Chỉ đến khi các tế bào xấu phát triển hơn, bạn mới có một số triệu chứng bao gồm:
- Khó nuốt,
- giảm cân không lý do,
- khó tiêu hoặc ợ nóng,
- đau rát vùng ngực,
- cảm giác lửa đốt trong ngực.
Vậy nên, nóng rát thực quản cũng có thể xem như một biểu hiện của bệnh ung thư thực quản, nhưng nó không phải dấu hiệu duy nhất cho thấy bạn bị ung thư thực quản.
Tốt nhất, khi có bất kỳ triệu chứng nào cho thấy hệ thống tiêu hóa đang gặp vấn đề, bạn nên đến bệnh viện làm kiểm tra hoặc định kỳ sáu tháng đi khám sức khỏe tổng thể một lần.
Các biện pháp làm giảm nóng rát thực quản
Việc điều trị nóng rát thực quản phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân gây ra nó. Sau đây là một vài phương pháp làm hạn chế những khó chịu mà hiện tượng này mang lại mà bạn bạn có thể tham khảo.
Đối với nóng rát thực quản do trào ngược acid dạ dày
Thay đổi lối sống giúp giảm thiểu khả năng, nguy cơ bệnh trào ngược acid:
- Giảm cân nếu cần thiết.
- Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày.
- Không nằm xuống ngay khi vừa ăn xong.
- Tránh xa các thực phẩm làm bệnh thêm tồi tệ: Đồ ăn cay, đồ quá chua,…
- Thuốc chặn acid, bao gồm thuốc ức chế H2 hoặc thuốc ức chế bơm proton PPI được kê theo đơn.
Nếu nóng rát kéo dài, bác sĩ có thể yêu cần phẫu thuật thắt cơ thực quản dưới.
Xem thêm: Tác hại của trào ngược dạ dày
Thực quản nóng rát do việc sử dụng thuốc
Uống một ly nước đầy sau khi dùng thuốc có thể giúp ích rất nhiều. Tuy nhiên, nếu biểu hiện nóng rát không dứt, bạn nên ngừng dùng thuốc một thời gian để tránh làm tổn thương thêm các mô niêm mạc. Bác sĩ cũng có thể kê thuốc chặn acid để ngăn ngừa tình trạng này.
Do nhiễm trùng gây ra tình trạng nóng rát thực quản
Tùy thuộc vào loại vi khuẩn mà phương pháp điều trị được đưa ra. Một số bệnh nhiễm trùng thực quản gây khó nuốt thuốc dạng viên hay chất lỏng, vì thế bác sĩ có thể tiêm thuốc trực tiếp vào tĩnh mạch.
Nóng rát thực quản không phải vấn đề đáng lo ngại nhưng chúng nên được quan tâm đúng cách. Bởi lẽ, chúng có thể đang biểu hiện những “lời cầu cứu” của cơ thể chúng ta. Hy vọng bài viết trên đã đem lại nhiều thông tin bổ ích cho bạn đọc.
