Nghẹt mũi, ù tai là bệnh gì và cách khắc phục

Nghẹt mũi ù tai là triệu chứng thường gặp, đặc biệt khi thay đổi thời tiết và môi trường ô nhiễm, khói bụi. Triệu chứng này không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh. Nếu để lâu, nghẹt mũi, ù tai sẽ dẫn đến các bệnh lý gây ảnh hưởng đến chức năng của mũi, tai.

Nghẹt mũi ù tai là bệnh gì?

Nghẹt mũi là hiện tượng niêm mạc mũi phù nề khiến cho không khí lưu thông kém. Mũi và tai thông với nhau qua vòi nhĩ. Vì vậy, những bất thường ở mũi sẽ ảnh hưởng tới chức năng của tai.

Nghẹt mũi ù tai là bệnh gì?
Nghẹt mũi ù tai là bệnh gì?

Nghẹt mũi ù tai là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh khác nhau, bao gồm cả lành tính và ác tính. Một số bệnh thường thường gặp có gây tình trạng này là:

Các bệnh lành tính

Cảm cúm

Bệnh nhân bị cảm cúm cũng có thể bị nghẹt mũi ù tai. Đặc điểm của bệnh là các triệu chứng xuất hiện nhanh và không kéo dài. Người bệnh thường có sốt, gai rét, đau họng,chảy nước mũi và nghẹt mũi.

Bệnh nhân hay có động tác xì mũi mạnh để đẩy dịch mũi ra ngoài. Điều này gây áp lực tạm thời tới màng nhĩ, xuất hiện triệu chứng ù tai. Dấu hiệu trong trường hợp này chỉ gặp thoáng qua trong vài giây đến một vài phút. Nghẹt mũi thường kéo dài trong vài ngày và cải thiện dần theo các triệu chứng khác.

Niêm mạc trong khoang mũi bị viêm nhiễm

Niêm mạc mũi sung huyết, phù nề, cản trở đường thở khiến bệnh nhân thở khó khăn, nhiều khi phải thở bằng miệng. Không khí lưu thông tại khoang mũi kém dẫn đến mất cân bằng về áp suất ở màng nhĩ. Lúc này, màng nhĩ bị kéo vào trong gây ra hiện tượng tai ù, chức năng nghe giảm.

Ngoài ra, trong quá trình viêm, mũi sẽ tiết ra dịch để làm sạch vi khuẩn. Người bệnh xì mũi không đúng cách khiến dịch ngược lên ống tai theo vòi nhĩ, mang theo vi khuẩn đến tai. Tình trạng này diễn ra trong thời gian dài dễ làm viêm tắc vòi nhĩ. Bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng đau nhức tai, ù tai nhiều rồi sau đó nghe kém, thậm chí điếc hoàn toàn nếu không được điều trị kịp thời.

Viêm xoang mũi

Viêm xoang mũi là bệnh lý do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên, niêm mạc bị nhiễm trùng trở nên phù nề và tăng tiết dịch. Dịch ban đầu loãng sau đó đặc và hóa mủ. Ứ đọng dịch và phù nề niêm mạc chính là nguyên nhân gây ngạt tắc mũi.

Ngoài ra, bệnh nhân còn gặp các triệu chứng như đau nhức vùng quanh mũi, chảy dịch mũi, có thể sốt nhẹ nếu vào đợt cấp. Mủ chảy từ  xoang mũi xuống vòm họng rồi qua lỗ vòi tai. Vì thế, viêm xoang rất dễ gây ra viêm tai giữa, khiến bệnh nhân ù tai, nghe kém, để lâu dẫn đến điếc.

Bệnh lý ác tính

Nghẹt mũi ù tai không chỉ là biểu hiện của các bệnh lý lành tính hay gặp mà còn là dấu hiệu cảnh báo của một số bệnh lý ác tính nguy hiểm.

  • Ung thư vòm họng: Ngạt mũi kéo dài là triệu chứng sớm của ung thư vòm họng. Tuy nhiên, do đây là triệu chứng thường gặp ở một số bệnh khác nên dấu hiệu này dễ bị bỏ qua. Bệnh nhân nghẹt mũi liên tục, không đáp ứng với các thuốc điều trị thông thường. Giai đoạn sau, bệnh nhân xuất hiện thêm các triệu chứng: đau tai, ù tai, chóng mặt, nghe kém, nổi hạch góc hàm.

Nghẹt mũi ù tai khi mang thai

Phụ nữ khi mang thai thường có nhiều thay đổi hoocmon và nội tiết. Do đó, các bà bầu thường gặp các vấn đề về sức khỏe, trong đó có nghẹt mũi và ù tai. Khi mang thai phụ nữ thường hay bị cảm cúm và mắc các bệnh về đường hô hấp như viêm mũi họng, viêm xoang.

Ngoài ra, có tới gần 1/3 phụ nữ có thai thường mắc chứng viêm mũi ở thai phụ. Hiện tượng này được cho là do lượng estrogen tăng cao dẫn đến tạo thành màng nhầy bao quanh thành mũi khiến cho mũi bị ứ đọng dịch nhầy.

Bên cạnh đó khi mang thai lượng máu trong cơ thể tăng lên khiến cho các mạch máu giãn ra gây hiện tượng sung huyết mũi. Áp suất trong hòm nhĩ thay đổi vì ứ đọng dịch ở mũi khiến bà bầu thường xuyên ù tai. Các triệu chứng này gặp nhiều vào tháng thứ 2 của thai kỳ và kéo dài trong suốt thời gian mang thai.

Nếu thai phụ chỉ đơn thuần gặp các triệu chứng nghẹt mũi ù tai nhẹ, tần suất thưa thì có thể đây chỉ là chứng viêm mũi ở phụ nữ mang thai. Nhưng nếu triệu chứng diễn ra liên tục kèm theo các bất thường khác như sốt, đau đầu, đau tai, người mệt mỏi…cần đến bác sỹ thăm khám để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và bé.

Cách giảm nghẹt mũi, ù tai nhức đầu

  • Điều trị dứt điểm các bệnh như viêm mũi mạn tính, viêm xoang, viêm tai giữa.
  • Trong quá trình điều trị, tuyệt đối tuân thủ chỉ định của bác sỹ.
  • Thường xuyên đeo khẩu trang để tránh khói bụi. Người bị viêm mũi dị ứng cần tránh các môi trường có nhiều phấn hoa, không nuôi chó mèo.
  • Không hút thuốc lá.
  • Đánh răng ngày 2 lần, sát khuẩn họng bằng cách súc miệng bằng nước muối ấm: Điều này giúp giữ vệ sinh khoang miệng, phòng tránh viêm nhiễm vùng mũi họng.
  • Rửa mũi bằng nước muối sinh lý: Dung dịch rửa mũi thường là NaCl 0.9% có thể mua tại các nhà thuốc. Một lưu ý là cần rửa mũi đúng cách, tránh tình trạng nuốt dịch sau rửa mũi hoặc dịch rửa mũi bị đẩy lên vòi nhĩ gây viêm.
  • Xì mũi đúng cách: Xì mũi quá mạnh, xì cả 2 mũi đều dễ làm cho dịch mang theo vi khuẩn ngược lên tai. Vì thế cần xì mũi nhẹ nhàng từng bên 1, khi xì mũi bên này thì dùng tay giữ nhẹ mũi bên kia và ngược lại.
  • Tập thể dục thường xuyên, ăn uống đủ chất, nâng cao sức khỏe để hạn chế mắc các bệnh cảm cúm.
Cách giảm nghẹt mũi, ù tai nhức đầu
Cách giảm nghẹt mũi, ù tai nhức đầu

Các cách đơn giản có thể áp dụng làm giảm nghẹt mũi, ù tai nhức đầu

  • Day bấm các huyệt, massage nhẹ nhàng vùng mũi: Dùng tay day nhẹ nhàng huyệt ấn đường nằm giữa 2 cung lông mày, huyệt nghinh hương nằm chân cánh mũi 2 bên, massage nhẹ nhàng vùng quanh mũi. Các huyệt này giúp lưu thông khí huyết, giảm ngạt mũi và làm cho người bệnh được thư giãn. Đặc biệt, các bà bầu nên áp dụng để cải thiện chứng viêm mũi khi mang thai.
  • Xông tinh dầu: Tinh dầu có trong xả, chanh, gừng hay lá húng chanh đều rất tốt. Người bệnh có thể dùng một trong những nguyên liệu trên cho vào nước nóng và xông. Cách này giúp cho luồng không khí lưu thông tốt hơn, tạo cảm giác khoan khoái, giảm nghẹt mũi, ù tai.

Trên đây là những thông tin cơ bản nhất về triệu chứng nghẹt mũi ù tai cũng như những cách làm cải thiện triệu chứng. Đây không chỉ là triệu chứng đơn thuần gây khó chịu, bất tiện trong sinh hoạt mà còn có thể là dấu hiệu bệnh ác tính mọi người cần lưu ý.

Bài viết được đề xuất