Thận được biết đến với khả năng lọc máu và loại bỏ độc tố khỏi cơ thể của con người. Và suy thận sẽ xảy ra khi thận mất khả năng lọc đủ chất thải từ máu. Nhiều yếu tố có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chức năng thận. Để hiểu rõ hơn về căn bệnh suy thận mời bạn đọc hãy tham khảo bài viết dưới đây.
Suy thận là bệnh gì?
Suy thận hay còn được gọi là suy thận mạn thận giai đoạn cuối, là giai đoạn cuối cùng nơi chức năng thận đã suy giảm đến mức thận không thể tự hoạt động. Một bệnh nhân bị suy thận giai đoạn cuối phải được lọc máu hoặc ghép thận để sống sót trong hơn một vài tuần.
Người bệnh có thể mất tới 90% chức năng thận trước khi phát hiện các triệu chứng. Trong nhiều trường hợp, các dấu hiệu bệnh không được chú ý cho đến khi gần bị suy thận.
Nguyên nhân gây suy thận?
Trong hầu hết các trường hợp, suy thận là do các vấn đề sức khỏe khác gây ra tổn thương vĩnh viễn cho thận từng chút một, theo thời gian.
Khi thận bị tổn thương, chúng có thể không hoạt động tốt được như bình thường. Nếu tổn thương cho thận kéo dài, tiếp tục trở nên tồi tệ hơn và thận ngày càng ít có khả năng làm tốt công việc của mình, người bệnh sẽ dễ dàng mắc bệnh thận mãn tính. Suy thận là giai đoạn cuối cùng (nặng nhất) của bệnh thận mãn tính. Đây là lý do tại sao suy thận còn được gọi là bệnh suy thận giai đoạn cuối.
- Bệnh tiểu đường là nguyên nhân phổ biến nhất của suy thận giai đoạn cuối.
- Huyết áp cao là nguyên nhân phổ biến thứ hai của suy thận giai đoạn cuối.
Các vấn đề khác có thể gây suy thận bao gồm:
- Các bệnh tự miễn, chẳng hạn như lupus
- Bệnh di truyền (bệnh bạn sinh ra), chẳng hạn như bệnh thận đa nang
- Hội chứng thận hư
- Vấn đề về đường tiết niệu
Đôi khi thận có thể ngừng hoạt động rất đột ngột (trong vòng hai ngày). Loại suy thận này được gọi là chấn thương thận cấp tính hoặc suy thận cấp. Nguyên nhân phổ biến của suy thận cấp bao gồm:
- Đau tim
- Sử dụng trái phép ma túy và lạm dụng thuốc
- Không đủ máu chảy đến thận
- Vấn đề về đường tiết niệu
Loại suy thận này không phải lúc nào cũng là vĩnh viễn. Thận của bạn có thể trở lại bình thường hoặc gần như bình thường khi điều trị và nếu không có vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.
Có một trong những vấn đề sức khỏe có thể dẫn đến suy thận không có nghĩa là bạn chắc chắn sẽ bị suy thận. Sống một lối sống lành mạnh và làm việc với bác sĩ để kiểm soát các vấn đề sức khỏe này có thể giúp thận của bạn hoạt động càng lâu càng tốt.
Triệu chứng của suy thận mà người bệnh dễ nhận biết
Trong giai đoạn đầu của bệnh thận, mọi người có thể không có triệu chứng. Trên thực tế, một số người không có triệu chứng nào cho đến khi hơn 90% chức năng thận của họ biến mất, và khi sắp bị suy thận, người bệnh có thể nhận thấy các triệu chứng do sự tích tụ của chất thải và chất lỏng bên trong cơ thể. Điều này thật đáng tiếc vì nếu phát hiện sớm bệnh thận và điều trị là chìa khóa để ngăn ngừa suy thận.
Các triệu chứng của bệnh suy thận có thể bao gồm:
- Mệt mỏi
- Ăn mất ngon
- Khó ngủ
- Đau đầu
- Thiếu tập trung
- Khó thở
- Buồn nôn và ói mửa
- Thay đổi số lượng và số lần nước tiểu được thải ra
- Thay đổi của nước tiểu và có sự xuất hiện của máu trong nước tiểu
- Bọng mắt ở chân và mắt cá chân
- Đau ở vùng thận
- Huyết áp cao
- Ngứa
- Hôi miệng
Những triệu chứng suy thận này có thể được gây ra bởi các điều kiện bệnh khác nhau, nhưng nếu người bệnh thuộc nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh suy thận, hãy nói chuyện với bác sĩ.
Chẩn đoán suy thận
Một số xét nghiệm có thể được sử dụng để đo chức năng thận. Nếu tìm thấy biểu hiện của suy thận giai đoạn cuối, các xét nghiệm có thể được sử dụng để xác định:
- Nguyên nhân gây tổn thương thận
- Lượng tổn thương thận
- Những lựa chọn điều trị.
Các xét nghiệm có thể bao gồm:
- Xét nghiệm máu để thiết lập các ước tính lọc cầu thận tỷ lệ, đo lường như thế nào chất thải thận lọc ra khỏi máu
- Xét nghiệm nước tiểu tìm albumin, máu, glucose và hồng cầu hoặc bạch cầu
- Kiểm tra huyết áp
- Siêu âm, chụp cắt lớp vi tính (CT scan), X-quang và các kỹ thuật hình ảnh khác để chụp ảnh thận.
- Sinh thiết thận, trong đó kim được sử dụng để lấy một mảnh mô thận nhỏ để kiểm tra dưới kính hiển vi.
Có những cách nào để điều trị suy thận giai đoạn cuối?
Các lựa chọn điều trị cho suy thận bao gồm:
- Lọc máu
- Ghép thận
- Chăm sóc hỗ trợ không lọc máu.
Phương pháp lọc máu hoặc ghép thận là cần thiết khi người bệnh có ít hơn 10% chức năng thận còn lại. Những lựa chọn này còn được gọi là liệu pháp thay thế thận . Một số người chọn chăm sóc hỗ trợ không lọc máu thay vì lọc máu hoặc ghép thận.
Lọc máu
Lọc máu nhân tạo loại bỏ chất thải từ máu của người bệnh. Có hai hình thức lọc máu – chạy thận nhân tạo và lọc màng bụng. Lọc màng bụng được chia thành hai loại chính, lọc màng bụng cấp cứu liên tục (CAPD) và lọc màng bụng tự động (APD). Việc lựa chọn phương pháp lọc máu phụ thuộc vào các yếu tố như tuổi tác, sức khỏe và lối sống của bệnh nhân.
Cấy ghép thận
Ghép thận là một cách điều trị cho suy thận, nhưng nó không phải là một phương pháp chữa bệnh. Cấy ghép thận cung cấp một cuộc sống mới tích cực hơn cho người bệnh và tự do khỏi lọc máu, nhưng cần hạn chế về một số đồ uống và chế độ ăn. Điều quan trọng cần nhớ là một quả thận mới đòi hỏi phải chăm sóc thật cẩn thận.
Chăm sóc không cần lọc máu cho bệnh nhân suy thận
Chăm sóc hỗ trợ không lọc máu là lựa chọn điều trị cho bệnh suy thận khi người bệnh đã quyết định, tham khảo ý kiến với bác sĩ chăm sóc sức khỏe của họ, khi các lựa chọn lọc máu và cấy ghép không phù hợp với họ.
Chăm sóc hỗ trợ không lọc máu có nghĩa là người bệnh được tiếp tục chăm sóc dưới sự giám sát và hỗ trợ bởi các bác sĩ chuyên khoa. Người bệnh có thể được cung cấp thuốc và chế độ ăn kiêng hạn chế để cải thiện chất lượng cuộc sống hàng ngày. Chăm sóc hỗ trợ không lọc máu sẽ không kéo dài được cuộc sống của người bệnh khi thận đã bị hỏng hoàn toàn.